Những tháng đầu sau sinh được xem là thời điểm vàng để bé phát triển về cân nặng và hệ miễn dịch khỏe mạnh, tuy nhiên có những bé tăng cân rất chậm mặc dù bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Vậy làm thế nào để bé bú mẹ tăng cân nhanh? Để làm được việc này, các mẹ phải hiểu rõ được bản chất của việc tại sao trẻ không tăng cân, sau đó áp dụng thì mới thực sự hiệu quả. Các mẹ cùng chúng tôi phân tích nhé!
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự tăng cân của bé?
Mẹ cho bú chưa đúng cách
Nếu mẹ cho bé bú mỗi bên vú một lúc rồi nhanh chóng đổi qua bên khác thì có thể bé không nhận đủ dinh dưỡng từ sữa mẹ, nguyên nhân là do sữa mẹ có 2 dạng trong quá trình tiết sữa đó là sữa đầu cữ bú và sữa cuối cữ bú trong đó:
Sữa đầu cữ bú (foremilk): là sữa mẹ trong khoảng 10 phút đầu được cất giữ trong các ngăn chứa và tiết ra vào giai đoạn đầu cho bú. Sữa đầu cữ bú thường trong, loãng như nước, khi bé bú có thể bắn thành tia nếu mẹ nhiều sữa.
Sữa cuối cữ bú (Hindmilk): Tiếp theo sữa đầu cữ bú là loại sữa chảy ra trong giai đoạn giữa và cuối cữ bú. Loại sữa có chứa nhiều chất kem và đầy đủ những vitamin tan trong mỡ đặc và béo hơn, chứa nhiều đạm, là nguồn dinh dưỡng giúp bé phát triển và no lâu, và chỉ chảy ra từng giọt trắng đục vào những phút lúc cuối cùng tại bầu sữa mẹ.
Vì vậy, mẹ cần cho con bú ít nhất 20 phút mỗi bên, để đảm bảo con bú được những giọt sữa béo. Nếu mẹ cho con bú chừng 15 phút lại chuyển sang bầu vú bên kia cho bú nghĩa là con sẽ chỉ bú được lượng sữa ban đầu loãng như nước. Như vậy con sẽ không đủ no, ngủ chập chờn không yên giấc vì vẫn còn đói.
Với trẻ nào bú thời gian ngắn dưới 20p cho 1 lần bú thì mẹ cần phải VẮT BỎ BỚT lớp sữa đầu tùy theo lượng sữa thực tế của mình nhiều hay ít. It thì bỏ chừng 20-30ml, nhiều thì vắt bỏ nhiều hơn cho một bên bầu ngực, để con có thể bú ngắn thời gian hơn cho mỗi bên vú, nhưng vẫn bú được lớp sữa nhiều dinh dưỡng hơn.
Bé bú chưa đủ
Nguồn thức ăn duy nhất của trẻ sơ sinh chính là sữa mẹ hoặc sữa công thức vì vậy mẹ cần cho bé bú đều đặn trong ngày. Mỗi cữ bú cách nhau khoảng từ 2-3 giờ kể cả vào ban đêm mẹ cũng nên đánh thức bé dậy để cho bú. Mẹ có thể kiểm tra xem, sau mỗi lần bú, bé có vui vẻ thỏa mãn không. Nếu bé hay quấy khóc, đòi bú thường xuyên, đi tiêu ít, thời gian bú dài rồi sau đó bỏ bú, không thích bú thì có khả năng bé bú chưa đủ.
Mẹ bổ sung dinh dưỡng kém
Ngoài ra, khi con bú mẹ hoàn toàn mà tăng cân kém, con chậm phát triển các giai đoạn biết lẫy, ngồi bò, mọc răng thì mẹ cần ăn uống đầy đủ chất hơn, đủ chất đạm (thịt cá) dùng thêm các hoa quả chứa vitamin A, C, E, ăn thêm ngũ cốc để có Vitamin B. Các loai này thấy nghe quen thuộc nhưng không phải ai cũng bổ sung đủ cho cơ thể, khi thiếu các loại vitamin và khoáng chất cần thiết sẽ khiến trẻ sơ sinh bú mẹ chậm lớn, chậm phát triển, tăng cân kém hoặc suy dinh dưỡng. Vì vậy, phụ nữ mang thai và cho con bú mẹ hoàn toàn cần bổ sung đầy đủ các nhóm dưỡng chất cần thiết mỗi ngày.Nếu mẹ ăn uống không đủ chất thì sữa mẹ không thể đảm bảo đủ dinh dưỡng để cung cấp cho con phát triển bình thường hay tốt nhất được.
Thực phẩm là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng tốt nhất. Tuy nhiên, do nhu cầu tăng cao nên rất khó để bổ sung đầy đủ nếu chỉ qua thức ăn hàng ngày. Do đó, ngoài tăng cường chất lượng bữa ăn, bà mẹ cho con bú được khuyên dùng thêm thuốc bổ mỗi ngày. Các dưỡng chất mẹ cần lưu ý cung cấp đủ như: DHA, EPA, acid folic, Canxi, I-ôt, Vitamin A, D…
Bé thiếu ngủ
Trẻ sơ sinh ngay từ khi chào đời sẽ ngủ liên tục khoảng từ 16-18 tiếng mỗi ngày, bé chỉ thức khi ăn và khi đi vệ sinh. Sở dĩ, sự phát triển của bé trong những tháng đầu diễn ra rất nhanh chóng cũng chính là nhờ giấc ngủ, hay nói cách khác trẻ lớn lên khi ngủ.
Nhiều mẹ thường có quan niệm cho trẻ sơ sinh ngủ ít vào ban ngày sẽ giúp trẻ ngủ ngon và thẳng giấc vào ban đêm. Điều này hoàn toàn không đúng mẹ nhé! Vì khi thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc sẽ khiến trẻ khó chịu, quấy khóc, đặc biệt hơn là ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ sơ sinh.
Khi lớn hơn thời gian ngủ của bé cũng sẽ giảm đi nhưng bạn vẫn cần đảm bảo cho trẻ ngủ đủ giấc và đúng giờ. Nhất là vào buổi tối không cho trẻ thức quá muộn vì ngủ muộn sẽ làm cho tuyến yên không tiết ra hormone tăng trưởng làm bé chậm lớn, chậm tăng cân hơn.
Ngoài ra mẹ nên massage cho bé mỗi ngày sẽ có tác dụng làm cho trẻ sơ sinh thư giãn, đi vào giấc ngủ ngon lành, việc massage cho trẻ sơ sinh cũng được các nhà nghiên cứu khuyến khích vì tác dụng thúc đẩy hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Một khi bé không gặp vấn đề gì về tiêu hóa, con sẽ chóng tăng cân.
Cân nặng của bé lúc chào đời
Bé có cân nặng dưới 2,5 kg khi chào đời bị coi là nhẹ cân. Những bé này thường tăng cân chậm hơn so với những bé đủ cân.
Sức khỏe, bệnh lý của bé
Ảnh hưởng lớn đến việc ăn uống, hấp thu và tăng cân của bé. Nếu như bé bú đủ, ngủ nhiều mà vẫn không tăng cân, hãy đưa bé đến gặp bác sĩ.
Làm sao để bé bú mẹ tăng cân nhanh?
Cho bé ăn dặm đúng cách
Khi được 6 tháng tuổi mẹ nên cho bé tập ăn dặm để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bé. Dù là áp dụng phương pháp ăn dặm kiểu Nhật hay kiểu Pháp, Việt thì bắt đầu ăn dặm bạn có thể cho bé ăn các loại bột sữa hoặc tự chế biến bột ăn dặm bằng các thực phẩm sau:
- Khoai lang chứa đường và beta carotene giúp trẻ dễ tiêu hóa, bổ sung năng lượng cho cơ thể.
- Ngũ cốc dùng làm các loại bột ăn dặm hoặc nấu cháo rất giàu vitamin E, chất béo, protein.
- Khoai tây là thực phẩm tăng nguồn carbohydrates, năng lượng giúp trẻ tăng cân nhanh.
Khi đã cứng cáp hơn, mẹ hãy bổ sung thêm nguồn thực phẩm tươi sống như thịt, cá, trứng, rau củ quả…vào khẩu phẩn ăn hàng ngày của bé.
Khuyến khích con vận động
Mẹ đừng lo lắng khi bé yêu quá mê trườn, bò hay lúc lắc mọi món đồ trong tay. Vận động nhiều sẽ giúp bé mau cảm thấy đói và giúp hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả. Mẹ có thể cùng con tập thể dục mỗi ngày để đạt đúng chỉ tiêu “mẹ đẹp, con khỏe” nhé.
Massage cho trẻ sơ sinh
Ngoài tác dụng làm cho trẻ sơ sinh thư giãn, đi vào giấc ngủ ngon lành, việc massage cho trẻ sơ sinh cũng được các nhà nghiên cứu khuyến khích vì tác dụng thúc đẩy hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Một khi bé không gặp vấn đề gì về tiêu hóa, con sẽ chóng tăng cân thôi!
